Column Juridisch:
Voor veel mensen staat de zomervakantie binnen enkele weken voor de deur. Bent u één van die werkgevers waar de vakantieplanning ieder jaar weer voor verhitte discussies op de werkvloer zorgt? Dit kunt u deels voorkomen, door de juiste spelregels te hanteren. Mijn vorige juridische column ging over het opbouwen van vakantierechten. Deze keer: wat zijn de spelregels bij het opnemen van vakantiedagen? Ook zal ik nog kort ingaan op alternatieve mogelijkheden, zoals het meenemen van vakantiedagen naar een volgend jaar en het laten uitbetalen van vakantiedagen.
Het opnemen van vakantiedagen
Het opnemen van vakantiedagen dient in onderling overleg tussen werkgever en werknemer te gebeuren. Uw werknemer dient de gewenste vakantieperiode schriftelijk bij u aan te vragen. Dat kan bijvoorbeeld via het traditionele ‘vakantie-uren briefje’, maar ook eventueel via een werknemersportal of per e-mail. Uitgangspunt is dat het schriftelijk gebeurt en dus niet op maandagochtend bij de koffieautomaat. U dient als werkgever binnen twee weken te reageren. Zo niet, dan liggen de aangevraagde vakantiedagen vast. Noteer dit dus goed in uw agenda, zodat u de vakantieaanvraag tijdig kunt beoordelen en deze eventueel nog kunt weigeren.
Weigeren vakantieaanvraag: zwaarwegend bedrijfsbelang
Mag u een vakantieaanvraag van uw werknemer weigeren?
Hoofdregel is dat een werknemer recht heeft op de opgebouwde vakantiedagen en deze dus ook op enig moment moet kunnen opnemen. Dit is ook in lijn met de zogenoemde ‘recuperatiefunctie’, de reden waarom de wetgever ooit de wettelijke vakantiedagen heeft ingevoerd. Met alleen vakantiedagen op papier – in jurisprudentie wordt bij een hoog vakantiedagen-saldo gesproken van een ‘stuwmeer’ aan vakantiedagen – is het lastig recupereren van gedane arbeid. Het weigeren van een vakantieaanvraag mag dus niet zomaar. Dat mag alleen in geval van een ‘zwaarwegend bedrijfsbelang’. Denk hierbij aan periodes van extreme drukte. Als u bijvoorbeeld een strandtent heeft, dan zal uw personeel hoogstwaarschijnlijk moeten werken in het hoogseizoen. Bij een accountantskantoor, zullen accountants aan het einde van ieder boekjaar de jaarrekeningen moeten opstellen. En in tijden van extreme droogte, is het voorstelbaar dat brandweermannen en -vrouwen stand-by moeten staan. Maar denk ook aan een overmachtssituatie, zoals een periode van veel ziekteverzuim onder uw personeel.
Praktisch: wie gaat wanneer met vakantie?
Als werkgever zal u in de praktijk ook met – bij voorkeur al het betrokken personeel – uw werknemers afspraken moeten maken over wie, wanneer en hoe lang weg gaat. Een vakantierooster voor het hele bedrijf (of per afdeling) is wel zo handig en schept duidelijkheid en overzicht. Bovendien wilt u ook enige spreiding in vakanties. Niet dat iedereen op het strand ligt en dat u in uw eentje de zaak draaiende moet zien te houden. Verder is het raadzaam om voor al uw personeel dezelfde regels te hanteren. Niet dat de ene werknemer vier weken aaneengesloten op vakantie mag en de andere werknemer slechts twee weken. Of dat de ene werknemer standaard in juli op vakantie mag en de andere werknemer daar juist nooit toestemming voor krijgt. Het devies luidt: ‘gelijke monniken gelijke kappen’. Overigens bieden cao’s – indien van toepassing uiteraard – vaak duidelijkheid. Vaak zijn daarin zaken als vakantiespreiding, het maximum aantal op te nemen dagen en de periode(s) waarin vakantie kan worden opgenomen, goed geregeld. Dat geldt helemaal voor bepaalde branches: in bijvoorbeeld het onderwijs of de bouwsector, zijn de vakanties in principe voor alle werknemers gelijk en vallen deze – om begrijpelijke redenen – doorgaans in dezelfde periode.
Meenemen of uitbetalen van vakantiedagen?
Wettelijke vakantiedagen móeten worden opgenomen, vanwege de ‘recuperatiefunctie’. Hooguit mogen wettelijke vakantiedagen worden meegenomen naar het volgende kalenderjaar, maar dan moeten ze worden opgenomen voor 1 juli. Wettelijke vakantiedagen mogen dus niet in geld worden uitbetaald (behalve als het dienstverband eindigt), dit mag alleen bij de bovenwettelijke vakantiedagen.
Alles goed geregeld? Dan kunt u zelf ook met een gerust hart op vakantie!
Geboortejaar: 1977
Bedrijf: Allied Advocaten
Functie: Advocaat/Partner
Specialisatie: Arbeidsrecht
Ondernemers: “Kunnen mij altijd vrijblijvend bellen. Hoe benader ik klanten? Ik geloof in een persoonlijke benadering en een goede en duurzame samenwerking met klanten. Niet een kantoor staat u bij, maar de mens en advocaat Stijn Maas. Zoals ik mens ben, ben ik ook als advocaat: no nonsens en down-to-earth. Laagdrempelig en praktisch.”
Motto: “Als specialist arbeidsrecht bied ik praktisch, betaalbaar en laagdrempelig arbeidsrechtadvies voor particulier en MKB-ondernemers, zodat de arbeidsrechtadvocatuur voor een bredere groep mensen bereikbaar wordt. Dit doe ik met mijn unique selling points: een brede blik, betaalbaar en betrokken.”
smaas@alliedadvocaten.nl