Column Juridisch:
Zwangere werkneemster wil minder uren werken, wat nu?
In mijn praktijk meldde zich laatst een hoogzwangere werkneemster. Ze was al jaren voor 40 uur per week werkzaam als projectondersteuner bij een groot bedrijf. Net zwanger had ze aan haar werkgever haar wens kenbaar gemaakt om na afloop van haar bevallingsverlof minder uren te willen gaan werken, namelijk 24 uur verdeeld over drie dagen. Volgens de werkgever was dit geen optie, omdat de functie van projectondersteuner niet inpasbaar zou zijn in drie werkdagen. Wat nu? De Wet Aanpassing Arbeidsduur biedt uitkomst.
De (summiere) toelichting door de werkgever op de weigering, is dat werkneemster voor meerdere projecten werkt, waarbij zij het aanspreekpunt is voor klanten, de projectmanager en de interne organisatie. Hierdoor zou een dagelijkse aanwezigheid op de werkvloer noodzakelijk zijn. In de optiek van werkgever kan werkneemster kiezen: ofwel 40 uur blijven werken, ofwel een beëindiging van het dienstverband met wederzijds goedvinden. Is het kiezen of delen voor werkneemster? Zeker niet! Het standpunt van werkgever is niet alleen kort door de bocht, maar ook juridisch niet houdbaar.
Wet Aanpassing Arbeidsduur
Uit de Wet Aanpassing Arbeidsduur (‘WAA’) volgt dat een werknemer om aanpassing van de arbeidsduur kan verzoeken. De werknemer moet wel aan een aantal specifieke wettelijke voorwaarden voldoen. In de zaak van de zwangere werkneemster, voldoet zij hieraan: zij is minimaal één jaar in dienst, het gaat om een gewenste arbeidsduur die specifiek ziet op haar eigen functie van projectondersteuner en zij heeft het verzoek schriftelijk en ten minste vier maanden voor het beoogde tijdstip van aanpassing ingediend. Ook heeft zij specifiek aangegeven wat de gewenste ingangsdatum is (namelijk direct aansluitend aan haar zwangerschaps- en bevallingsverlof), wat het aantal uren is dat zij minder wil gaan werken en hoe zij de minderuren over de week wenst te spreiden.
Bij een verzoek tot urenvermindering, is het wettelijk uitgangspunt dat een werkgever dat móet inwilligen, tenzij de gevraagde aanpassing tot ernstige problemen leidt c.q. de werkgever zwaarwegende redenen of bedrijfsbelangen heeft, zodat een weigering van het verzoek gerechtvaardigd is. Eventuele ‘ernstige problemen’ kunnen bijvoorbeeld liggen op het gebied van veiligheid of op het gebied van de indeling van roosters, maar alleen wanneer dit leidt tot ernstige en structurele rooster-technische problemen.
In de zaak van de zwangere werkneemster, gaat de werkgever er aan voorbij dat zijn (rooster-technische) ‘probleem’ met enkele lichte aanpassingen eenvoudig opgelost zou kunnen worden. Zo kan werkgever naast werkneemster nog een parttimer aannemen, waarmee werkneemster de functie van projectondersteuner (1 fte) in een duobaan zou kunnen uitoefenen. Praktisch gezien zou de werkneemster in dat geval, samen met haar directe collega, een algemeen e-mailaccount en/of project telefoonnummer kunnen delen. Verder zijn er bij de werkgever – een groot bedrijf met honderden werknemers – ook veel langlopende projecten, waarbij een minder intensieve ondersteuning is vereist, zodat deze ondersteuning ook in drie werkdagen per week zou kunnen plaatsvinden. Bovendien gaat het om een ondersteunende functie, waarvoor in principe geen specifieke kennis, opleiding en/of ervaring is vereist. Met een beetje goede wil kunnen de taken (deels) door een collega worden waargenomen.
Conclusie
In de zin van de WAA moet het gaan om ernstige problemen, die redelijkerwijze niet kunnen worden opgelost door een werkgever, waardoor deze een zwaarwegend bedrijfsbelang heeft om niet akkoord te gaan met de gewenste urenvermindering. Uit de wetsgeschiedenis en jurisprudentie volgt dat het enkele feit dat de aanpassing van de arbeidsduur gevolgen heeft voor de organisatie of dat er misschien iets meer planning nodig is, absoluut niet voldoende is voor een weigering van het verzoek tot urenvermindering. Tijdens het schrijven van deze column loopt de zaak van de zwangere werkneemster nog, maar dat gaat nog een zware bevalling worden voor de werkgever!
Bedrijf: Allied Advocaten
Functie: Advocaat/Partner
Specialisatie: Arbeidsrecht
Ondernemers: “Kunnen mij altijd vrijblijvend bellen. Hoe benader ik klanten? Ik geloof in een persoonlijke benadering en een goede en duurzame samenwerking met klanten. Niet een kantoor staat u bij, maar de mens en advocaat Stijn Maas. Zoals ik mens ben, ben ik ook als advocaat: no nonsens en down-to-earth. Laagdrempelig en praktisch.”
Motto: “Als specialist arbeidsrecht bied ik praktisch, betaalbaar en laagdrempelig arbeidsrechtadvies voor particulier en MKB-ondernemers, zodat de arbeidsrechtadvocatuur voor een bredere groep mensen bereikbaar wordt. Dit doe ik met mijn unique selling points: een brede blik, betaalbaar en betrokken.”
smaas@alliedadvocaten.nl